Ugandese cultuur

Nu ik hier een maandje zit, leer ik de cultuur beetje bij beetje steeds beter kennen. Vooral omdat je vrijwilligerswerk doet en daardoor veel in contact komt met lokale mensen leer je de cultuur echt goed kennen.

Wij wonen ook midden in de ‘community’. Onze buren zijn bijna allemaal vrouwen. Twee van de vrouwelijke buren hebben een kind. En de man? Die is nooit te bekennen. De mensen die om ons heen wonen zijn arm, ze wonen in een huisje met één bed. Ons prullenbakje met plastic flessen, gebruikte papieren en etenswaren wordt dagelijks geplunderd.

De plastic flessen worden vaak hergebruikt om bijvoorbeeld olie in te bewaren. De papieren en soms zelfs koekverpakkingen worden gebruikt om de billen mee af te vegen… Vaak vinden wij de inhoud van onze prullenbak dus ook terug in de latrines.

Als wij eten of kleren of iets anders overhouden geven wij dit vaak aan onze buurvrouwtjes. En je moest eens weten hoe blij ze zijn met een lap stof!
Heel af en toe komt de man van een van deze vrouwen toch even langs. In Uganda mag een man meerdere vrouwen hebben. Vrouwen staan hier onder de man en elke vrouw moet respect hebben voor mannen, andersom niet natuurlijk… Als een vrouw een (oudere) man bezoekt of tegenkomt moet zij voor hem buigen. Soms moeten meisjes ook voor oudere vrouwen buigen. Als man hoef je voor niemand te buigen. Ik was ook laatst op een schooltje waar een klein meisje voor mij boog. Ik vond het zo verschrikkelijk om te zien en ik wist ook niet hoe ik ermee om moest gaan.

Toen wij aan onze lokale vrijwilligers vroegen waarom mannen meerdere vrouwen mogen hebben was het antwoord dat er meer vrouwen dan mannen op aarde waren en dat de vrouwen over de mannen verdeeld moesten worden. Er werd mij ook een verhaal verteld van een oude gewoonte. Wanneer je als vrouw in het openbaar fluit, dat ze dan je ‘private parts’ weg mogen halen… Vroeger geloofden vrouwen hier zelfs dat ze een snavel konden krijgen als ze in het openbaar floten!
Nog iets anders wat ik wel bijzonder vind hier, is dat je bij je geboorte een zogenaamde clan toegewezen krijgt.

Je kunt bijvoorbeeld bij de leeuwen-clan, harten-clan of een of andere planten-clan (en nog veel meer) horen. Je mag niet je eigen clan eten! Ik behoor bijvoorbeeld tot de ‘mamba-clan’, een soort vis en die mag ik dus niet eten. Als je iemand tegenkomt van dezelfde clan, dan is dat jouw broer/zus/vader/moeder etc.

Je mag nóóit met iemand van dezelfde clan trouwen! Toen onze projectleider, Moses, vroeg of wij ook clans in Nederland hadden, was hij helemaal verbaasd dat het niet zo was. ‘Maar dan plegen jullie toch incest?!’. Het gevolg van het plegen van incest is volgens Moses dat het bijvoorbeeld winter wordt in Nederland. Daarnaast kun je natuurrampen veroorzaken en krijg je half zwarte, half witte kinderen. Toch best bijzonder dan dat ik geen duopenotti kinderen ken in Nederland en nog nooit een tsunami heb meegemaakt.
Soms vind ik de cultuur moeilijk te bevatten, maar ik snáp het wel.

Het land loopt nog heel erg achter en is niet zo modern en geëmancipeerd als het Westen. Wat ik écht lastig vind, is dat ze ónze visie gewoon totaal niet snappen. Wanneer je hen probeert uit te leggen hoe sommige dingen in Nederland gaan, verklaren ze je voor gek.

Stel je voor dat er opeens iemand naar jou toe komt om jou te vertellen dat je kunt vliegen. Dan verklaar je ze ook voor gek, omdat jij dat nog nooit zo hebt meegemaakt en zo ben je ook niet opgevoed. Maar dit is juist waarom ik zo graag naar een Afrikaans land wilde. Toch geweldig om te zien hoe mensen aan de andere kant van de wereld over sommige dingen denken?

Nee, natuurlijk ben ik het er niet mee eens. Maar dat zet me ook aan het denken. Hoe ontzettend gelukkig mag ik (als vrouw) zijn dat ik in Nederland ben geboren! En hoe blij mag ik zijn dat ik gewoon overal mag fluiten waar ik wil! Lang leve Holland!

Kusjes, Namiya (mijn Ugandese naam)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *